Boekentip van Anna Lillioja: 'The New New Journalism'
Schrijven kan een eenzaam proces zijn. Daarom vind ik het fijn om regelmatig met andere schrijvers van gedachten te wisselen. Dat kan in real life, maar net zo goed via boeken. Op dit moment lees ik het boek The New New Journalism van Robert S. Boynton. Het is een verzameling interviews met bekende non-fictie schrijvers die Boynton als hoogleraar journalistiek eerder als gastsprekers op de New York University (NYU) heeft ontvangen.
‘New Journalism’ is een term uit de jaren ‘60 en ‘70 voor de beweging van schrijvers die journalistiek ging aanvliegen met stijlmiddelen die eerder alleen voor literair proza werden gebruikt. Schrijvers als Joan Didion, Truman Capote en Hunter S. Thompson worden onder de beweging geschaard. The New New Journalism richt zich op een nieuwere generatie, die in de jaren ‘90 en ‘00 journalistiek werk begon te maken. Het boek is dus wel een klein beetje gedateerd (uit 2005), en er zijn maar twee vrouwelijke schrijvers geïnterviewd. Tot zover de kritiek…
Een van de interviews is met Ted Conover, die vertelt hoe hij zelf zeven maanden als prison guard in New Yorks Sing Sing-gevangenis aan de slag ging, omdat het hem niet lukte om via de officiële weg een aantal gevangenisbewakers te interviewen. Het was afzien, vertelt hij. Hij kon die zeven maanden aan niemand laten blijken met welke reden hij daar écht rondliep. Gelukkig was het gebruikelijk voor de bewakers om alles wat ze opviel te noteren in een persoonlijk notitieboekje. Nadat Conover thuis was van een lange dag in de gevangenis, ging hij nog eens een paar uur achter de computer zitten om al zijn notities uit te werken.
Een ander interview is met Leon Dash, een auteur die boeken en artikelen heeft geschreven over mensen in armoede (voornamelijk Afrikaans-Amerikaanse mensen). Hij liep jaren mee met een familie waarvan bijna alle kinderen verslaafd waren en drie mensen van twee generaties in dezelfde gevangenis verbleven. Dash merkt in het gesprek op dat de meeste mensen een publiek masker dragen, waar dagkrantjournalisten door hun krappe deadlines doorgaans maar moeilijk achter kunnen geraken. Dat masker laat iemand soms pas na tientallen keren en urenlange gesprekken een beetje zakken. De meeste dingen die we voor waar houden, zijn volgens Dash dan ook gebaseerd op aannames en op het beeld dat mensen graag naar buiten wíllen brengen. Maar juist om complexe dingen als armoede en menselijk gedrag te begrijpen, moeten we de tijd nemen om die lagen af te pellen.
In het boek vind je naast deze inspirerende verhalen ook de technieken die deze schrijvers toepassen, hoe ze hun werk en research structureren en omgaan met de vraag: waar ligt de grens tussen het toeschouwen en een deelnemer worden? Wat doe je bijvoorbeeld als je getuige bent van een moeder die haar dochter leert om winkeldiefstal te plegen?
Het boek inspireert mij in ieder geval om de tijd te durven nemen voor mijn schrijf- en onderzoekswerk, omwille van de diepgang en menselijke waarde.
(door: Anna Lillioja)